Bessen

Die trossige aalbessen zijn er in 3 soorten: rode, zwarte en witte.
Kruisbessen varieren van groen via geel tot roodpaars.
Bosbessen zijn paars.
Maar zoals het goede familieleden betaamt, hebben ze een ding gemeen: een enorme vitamine C-rijkdom en een heerlijke frisse smaak.

 

Rode Bessen
De bekende rode trosjes die je zo heerlijk tussen je tanden kunt 'rissen'.
Maar z'n friszure smaak doet 't ook goed in melkgerechten of samen met andere vruchten.

Witte Bessen
Als uw groenteman ze heeft: meteen kopen!
Ze zijn heerlijk zoet, hebben 2x zoveel vitamine C als de rode en doen 't uitstekend in kombinatie met rode bessen.
Maar meestal worden ze als sap, gelei of in compote verwerkt.


Zwarte Bessen
De vitaminebaas-boven-baas: 150 eenheden C per 100 gram.
Net zoveel als in 4 sinaasappels.
Maak er sap van en geef 't ze door yoghurt of vla.

 

Kopen, Bewaren, Bewerken
De grootste aanvoer van de aalbessen vindt plaats in juli.
Een kleinere aanvoer is er reeds eind juni en de aanvoer loopt af in de maand augustus.
Let er bij het kopen van de rode, witte en zwarte bessen op dat ze gaaf zijn en er fris glanzend uitzien.
Gekneusde bessen schimmelen snel.
Bovendien is het prettig, als de trossen en bessen mooi groot zijn.
Veel makkelijker te rissen.
Bewaar de aalbessen uitgespreid op een koele plaats 1-2 dagen, in de koelkast een dag of vier. Rode, witte en zwarte bessen worden met een vork van de trosjes gerist, nadat de trosjes voorzichtig zijn gewassen.

Invriezen
Om in te vriezen zijn de rode bessen het meest geschikt.
Koop eersteklas rode bessen als de aanvoer het grootst is, dus in de maand juli.
Was de bessen zorgvuldig, laat ze uitlekken en ris ze van de trosjes.
Verwijder alle ongerechtigheden.
Leg ze op een plastic dienblad of op een bakblik naast elkaar en zet dit blad of blik 3-4 uur in de diepvriezer op de invriesstand zodat de bessen goed bevroren worden.
Vervolgens kunt u de bessen op twee manieren invriezen:
Met suiker. Leg de bevroren vruchten laag om laag in de verpakking (poly-ethyleen, aluminium bakjes, goed schoongemaakte vla of yoghurtbekers) met suiker.
Reken op 250 gram suiker per kilogram rode bessen.
Schud de doosjes licht om, zodat alle vruchten met suiker omgeven worden.
Sluit de verpakking en vries de bessen zo snel mogelijk in.
Rode bessen met suiker ingevroren zijn 12 maanden houdbaar.
Zonder suiker.
Verpak de bevroren bessen in een speaale diepvriesverpakking (bakje of zak) en voorzie deze van een etiket met inhoud en invriesdatum.
Vruchten op deze manier ingevroren zijn 6 maanden houdbaar. 


Ontdooien
Rode bessen uit de diepyries worden na het ontdooien altijd een beetje slap.
Belangrijk is het dit ontdooien zo snel mogelijk te laten geschieden.
Ontdooi de bessen buiten de verpakking uitgespreid op een bord in de koelkast.
Na circa 1 en 1/2 uur zijn de rode bessen geschikt om te verwerken in een taart of dessert.
Wilt je een rode bessen compote of vruchtenpuree maken dan is deze ontdooitijd van minder belang.
De bessen mogen dan wat slap zijn.

Basisrecept
Rode, witte en zwarte bessen laten zich elk op zich maar vooral in kombinatie uitstekend verwerken tot jam of gelei.
Maar ook rode en zwarte bessen op brandewijn of jenever zijn het proberen waard.
En natuurlijk rode en witte bessen puur of met een beetje suiker of room als nagerecht of zomaar als 'vitamine-stootje' tussendoor

Lekkere kombinaties
Rode bessen doen het uitstekend bij vanillepudding en -vla, ijs, melkdranken, in gebak, bij zoete rijst en griesmeel als vulling van flensjes, pannekoeken en zoete omeletten.
En een compote of gelei van zowel rode als van zwarte bessen doet het bijzonder goed bij rosbief, ossehaas, varkensvlees, wild en gevogelte.
Een kombinatie van rode en witte bessen met al het andere zomerfruit staat borg voor een succesvol nagerecht.

Rode bessenbavarois met zwarte bessensaus

Voor de zwarte bessensaus:
250 g zwarte bessen,
150 g suiker.
Voor de rode bessenbavarois:
6 g (= 3 blaadjes) gelatine,
5 eidooier,
30 g suiker
2 5/2 dl melk,
 2 eiwitten,
1 1/4 dl slagroom,
200 g rode bessen gekookt in een suikerstroop van 3 dl water en 150 g suiker,
eventueel een klein scheutje zwarte bessenlikeur.

Breng de bessen samen met de suiker aan de kook, voeg er geen vocht aan toe.
Laat alles een minuut of tien trekken.
Laat daarna het mengsel op een (kaas)-doek uitlekken en afkoelen.
Week de gelatine in ruim water.
Roer de eidooier uit met de helft van de suiker.
Breng de melk aan de kook.
Roer 2 el hete melk bij het eidooiermengsel en schenk vervolgens het mengsel bij de melk. Neem de pan van het vuur en los de goed uitgeknepen gelatine hierin op.
Iaat het mengsel onder af en toe roeren afkoelen tot het "lobbig" is geworden. Klop ondertussen de eiwitten met de rest van de suiker stijf.
Klop in een andere kom de slagroom stijf.
Maak een suikerstroop van 3 dl water met 150 g suiker en kook de rode bessen hierin zacht. Spatel eerst de afgekoelde rode bessen door de melkmassa, vervolgens de eiwitten en de room.
Voeg eventueel een scheutje zwarte bessenlikeur toe.
Doe de massa in een puddingvorm en laat hem in de koelkast opstijven.
Stort de bavarois op een mooie schaal en schenk de koude zwarte bessensaus eromheen.
Tip: u kunt natuurlijk ook 4 bordjes nemen en direkt de saus eromheen schenken.

Griesmeelpudding met bessensaus

150 g witte bessen,
250 g rode bessen,
100 g zwarte bessen,
21/2 dl wittewijn,
1 dl water,
400 g suiker,

1 zakje vanillesuiker of 1/2 open gesneden vanillestokje,
7g (=1el) maizena scheutje fraise des bois of creme de cassis.

Was de bessen en ris ze.
Breng de wijn met het water, de vanillesuiker of-stok aan de kook en voeg de bessen toe.
Laat ze 5 min. doorkoken.
Verwijder het vanillestokje en wrijf de gekookte bessen door een zeef.
Breng de vruchtenpuree opnieuw aan de kook.
Meng de maizena aan en bind hiermee de massa.
Iaat het mengsel al roerende iets afkoelen en voeg eventueel een scheutje likeur toe.
Serveer de saus warm of koud over de griesmeelpudding.
Deze saus smaakt ook erg lekker bij een zoete schuimomelet of bij gebraden wild zwijn

Bessengelei

700 g rode bessen,
300 g zwarte bessen,
800 g suiker.

Was de bessen, laat ze goed uitlekken en ris ze.
Neem een grote kom en zet de bessen een uur of drie afgedekt weg met de suiker.
Breng de bessen met het sap in een hoge pan al roerende aan de kook en laat ze zo 5 min. doorkoken.
Zeef de gelei door een natgemaakte, goed uitgewrongen keukendoek en doe ze daarna over in met heet sodawater en goed heet nagespoelde jampotjes.
Sluit de potten direkt luchtdicht af met cellofaan en eventueel een schroefdeksel.
Tip: heel erg lekker wordt deze gelei als het cellofaan waarmee de potten worden afgesloten wordt bedruppeld met een beetje rum.


Kruisbessen
Of stekbessen. Of klapbessen.
Die inderdaad haast knappen van het geleiachtige vruchtvlees.
Dat zit ook vol met pectine, waardoor ze bijzonder geschikt zijn in de comp5te, in jams.
De gele zijn 't zoetst en hebben de dunste schil.

Eiers en Beiers (zeeuws streekgerecht)

500 g kruisbessen (beiers),
4 eieren (eiers),
100 g suiker,
1 tl kaneel

Maak de kruisbessen schoon en kook ze tot moes met een bodempje water.
Wrijf de massa door een zeef.
Klop de eieren met de suiker en de kaneel schuimig en schep deze luchtig door de warme moes.
Laat de moes afkoelen voor het serveren.

Bessensalade

100 g kruisbessen,
100 g rode bessen,
100 g witte bessen of frambozen,
citroensap,
poedersuiker,
scheutje kirsch of zwarte bessensiroop,
5 1/2 dl slagroom,
1 zakje vanillesuiker,
1 eetl suiker, (geroosterde ' amandelen).

Was de vruchten, en maak ze schoon.
Meng de vruchten heel voorzichtig in een schaal en bedruppel ze met iets citroensap en likeur of siroop.
Strooi er poedersuiker overheen.
 Klop de slagroom stijf met een zakje vanillesuiker en eqn eetlepel suiker.
Verdeel de bessen over 4 schaaltjes, schep de slagroom erop en garneer het met geroosterde amandelen.

Kruisbessenmousse

300 g kruisbessen,
1 dl water,
100 g suiker,
1 pakje vanillesuiker,
25 g maizena,
1 dl melk,
1/8 slagroom,
geraspte kokos.

Was de kruisbessen en kook 250 gram in het water gaar en pureer ze of wrijf ze door een zeef.
Verwarm de vruchtenpuree weer en los de suiker en de vanillesuiker hierin op.
Roer de maizena uit met de melk en voeg deze aan de hete vruchtenpuree toe.
Laat alles even doorkoken en vervolgens al roerende afkoelen.
Klop de slagroom stijf en schep deze luchtig door de vruchtenmassa.
Garneren met de achtergehouden kruisbessen en wat kokos.

Bessen op Brandewijn
Voor 0,7 liter likeur van 25°

Hiervoor kan je bijna alle soorten kleine bessen uit de tuin gebruiken.
Noodzaak is wel dat ze goed rijp zijn.

 300g bessen
45 cl brandewijn
50 g suiker

Doe de bessen in een grote glazen pot
Doe de suiker bij de brandewijn en roer tot deze is opgelost
Giet het suikermengsel over de bessen
Zet de glazen pot op een donkere koele plaats
Alle bessoorten komen in aanmerking.
 Je kan wel het soort brandewijn aanpassen aan de gebruikte bessen.
Zo gebruik je bvb. best een frambozenbrandewijn bij frambozenbessen,


Zwarte Bessenlikeur

500 g zwarte bessen,
500 g suiker
3 kruidnagels, pijpkaneel
1 liter brandewijn.

Bessen, kruidnagels, kaneel en suiker in de fles doen.
 Brandewijn erbij.
Laat minstens 2 maanden  staan.
 Filtreer bessen er uit.
Eventueel het suiker erbij.
In de kelder bewaren of donkere koele plaats(hoe langer hoe beter).